De rollen en vaardigheden van een communicatieadviseur

Hoe het werkveld van een communicatieadviseur eruit ziet en wat verwacht wordt aan kennis, ervaring en vaardigheden, dat staat beschreven in het competentieprofiel van de communicatieadviseur. Afhankelijk van de werkplek en/of het dossier, kan een communicatieadviseur de eigen rol kiezen. Hierna lees je de veelvoorkomende rollen en de vaardigheden die hierbij komen kijken.

De partner

Een rol die vaak is weggelegd voor communicatieadviseurs aan het begin van beleidsvorming, is die van partner. Je trekt dan gezamenlijk op met bijvoorbeeld een beleidscollega om de maatschappelijke opgave of het krachtenveld in kaart te brengen. Zo kom je vaak tot plannen die bij verschillende afdelingen op draagvlak kunnen rekenen.

Vaardigheden die bij de partnerrol horen zijn bijvoorbeeld dat je goed kunt luisteren en belangen en standpunten zorgvuldig bij elkaar kunt brengen. Je durven uitspreken, om ervoor te zorgen dat jouw perspectief gehoord wordt. Kunnen aanvoelen wanneer en op welke manier anderen moeten worden aangehaakt bij het onderwerp.

De deskundige

In deze rol word je gezien als de expert die de communicatie over het gezamenlijke project gaat trekken. Je brengt je vakkennis en je ervaring in, en doet op basis daarvan voorstellen en ontwikkelt plannen. Je collega’s vertrouwen erop dat je ontwikkelingen in het vak bijhoudt en waarderen je initiatief.

Vaardigheden die je helpen om de rol van deskundige goed te vervullen zijn bijvoorbeeld goede presentatietechnieken, to-the-point formuleren en snel kunnen schakelen in een gesprek. Een gedegen analyse kunnen maken van een vraagstuk of dossier komt in deze rol ook goed van pas. Hiervoor moet je ook boven je eigen dossier kunnen hangen om verbindingen te maken met andere ontwikkelingen en actualiteiten.

De uitvoerder

Het kan ook zijn dat de (grote) lijnen van de communicatiestrategie en -aanpak er al liggen, en dat je wordt ingeschakeld als uitvoerder. Jouw verantwoordelijkheid is dan om de plannen op tijd en goed uit te voeren. Hiervoor leun je op je netwerk en ervaringen met soortgelijke trajecten.

Een van de vaardigheden voor uitvoerders is bijvoorbeeld nauwkeurigheid. En dat je makkelijk met alternatieven komt als iets niet goed uit de verf komt. Goed kunnen plannen en het werken met duidelijke deadlines zijn ook typerende vaardigheden voor een goede uitvoerder. Dit houdt ook in dat je mensen kan aanspreken op de gemaakte afspraken zodat het project op tijd en volgens afspraak kan worden afgerond.

Hoe zit het met faciliteren?

Voor alle 3 de rollen kan ook van een communicatieadviseur worden verwacht dat je als facilitator optreedt. Bijvoorbeeld bij het maken van een actoren- of omgevingsanalyse, het organiseren van een kernboodschappensessie of het opstellen en bijhouden van een communicatiekalender. Wat houdt de rol van facilitator eigenlijk in en welke vaardigheden zijn daarvoor belangrijk?

Een goede facilitator staat op een prettige manier voor de groep. Je denkt vooraf na over de opbrengst van de bijeenkomst en kent verschillende werkvormen om een sessie goed te laten verlopen. Je maakt duidelijke afspraken over het uitwerken en verder brengen van de uitkomsten. Vaardigheden die dit vraagt zijn anderen kunnen enthousiasmeren, goed samenvatten en de juiste setting creëren. Ook is het gewenst dat je de verwachtingen kunt managen, vooraf, tijdens en na de bijeenkomst. 

Ben je inhoudelijk betrokken bij het onderwerp waarvoor je gevraagd wordt om te faciliteren? Dan is het raadzaam om na te gaan of je die rol zuiver kan vervullen. Wil je zelf een bijdrage leveren? Dan kun je een collega vragen om de rol van facilitator te vervullen, zodat jij ‘vrij’ kan meedoen. Een alternatief is om je eigen inbreng vooraf te delen met de aanwezigen.